BÀI 37: NUCLEIC ACID VÀ ỨNG DỤNG
Khởi động:
Tại sao để xác định một người có phải là con đẻ của một cặp vợ chồng, người ta cần tiến hành xét nghiệm để đối sánh DNA của người đó với cả người vợ và người chồng?
Nucleic acd là một trong những đại phân tử sinh học chứa thông tin di truyền có trong tất cả sinh vật, cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là nucleotide.
- Có 2 loại nucleotide là DNA và RNA.
I- DEOXYRIBONUCLEIC ACID (DNA)
Tiểu kết:
- Nucleic acd là một trong những đại phân tử sinh học chứa thông tin di truyền có trong tất cả sinh vật, cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là nucleotide.
- Có 2 loại nucleotide là DNA và RNA.
- DNA là đại phân tử sinh học cấu tạo theo nguyên tắc đa phân với 4 loại đơn phân gồm: A, T, G, C.
- Mỗi nucleotide có cấu tạo gồm 3 phần: đường pentose, nhóm phosphate, nitrogenous base.
- Phân tử DNA có cấu trúc xoắn kép gồm 2 mạch polynucleotide song song, ngược chiều và xoắn phải.
- Hai mạch polynucleotide liên kết với nhau theo nguyên tắc bổ sung: A liên kết với T bằng 2 liên kết hydrogen, G liên kết với X bằng 3 liên kết hydrogen.
- Mỗi phân tử DNA có trình tự nucleotide đặc trưng. Sự khác nhau về số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp các nucleotide tạo nên tính đa dạng của phân tử DNA.
-> DNA có chức năng lưu trưc, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền.
II- GENE
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Trả lời các câu hỏi sau
1. Gene là gì? Hệ gene là gì?
2. Xác định trên tranh hình vị trí của gene trong tế bào?
3. Người ta thường xác định danh tính tội phạm dựa trên dấu vết ở hiện trường vụ án bằng cách nào?
4. Nêu một số ứng dụng phân tích DNA trong đời sống.
Tiểu kết:
- Gene là một đoạn của phân tử DNA mang thông tin di truyền quy định một sản phẩm nhất định (phân tử RNA, chuỗi polypeptide thực hiện chức năng sống trong tế bào)
- Hệ gene là tập hợp tất cả các thông tin di truyền của loài được mã hóa trong DNA (hoặc RNA ở virus).
Dựa vào tính đặc trưng cá thể của hệ gene, người ta có thể tiến hành phân tích DNA nhằm ứng dụng vào xác định quan hệ huyết thống, truy tìm tội phạm...
III- RIBONUCLEIC ACID (RNA)
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3
Trả lời các câu hỏi sau:
1. Cấu trúc RNA có gì giống và khác cấu trúc DNA.
2. Quan sát hình 33.3 và thông tin SGK trang 161, phân biệt các loại RNA?
Tiểu kết:
- RNA (ribonucleotide acid) thường có cấu trúc một mạch, được cấu tạo từ các loại đơn phân là: A, U, G, C.
- Dựa vào chức năng RNA được chia thành các loại chính sau:
+ mRNA: Mang thông tin quy định trình tự amino acid của chuỗi polypeptide.
+ tRNA: Vận chuyển amino acid đến ribosome.
+ rRNA: Kết hợp với protein cấu thành nên ribosome.